ΤΥΧΑΙΟ ΧΡΩΜΑ

 

Να έχουν χρώμα οι φωτογραφίες ή να μην έχουν; Oι ζωγράφοι δεν είχαν ποτέ αυτό το πρόβλημα. Η ζωγραφική είναι χρωματιστή. Που ακούστηκε ασπρόμαυρoς πίνακας ζωγραφικής; Δεν ακούστηκε. Τότε γιατί να έχουν αυτό το δίλλημα οι φωτογράφοι;

Αρχικά δεν υπήρχε κανένα δίλλημα. Οι φωτογραφίες ήταν ασπρόμαυρες επειδή δεν μπορούσαν να είναι αλλιώς. Μέχρι να καταφέρει όμως το χρώμα να απλωθεί σε όλες φωτογραφίες, η ζημιά είχε γίνει. Η καλή, εμποτισμένη με τον αέρα της τέχνης φωτογραφία, έπρεπε να είναι ασπρόμαυρη.

Γιατί άραγε; Η συγκέντρωση στην φόρμα, στο νόημα και στη σύνθεση, η απουσία ευκολίας, ο φιλοσοφικός διάλογος μεταξύ μαύρου άσπρου και του γκρί ανάμεσα τους, είναι μερικοί λόγοι. Ο βαθύτερος λόγος όμως  ήταν η ανάγκη για αυτονόμηση από την ζωγραφική και η απομάκρυνση από την μάζα. Για να ξεχωρίζεις πρέπει να μην «λερώνεις» με χρώμα τις φωτογραφίες σου. Αυτά μια φορά κι’ ένα καιρό. Σήμερα, η ευκολία στην παραγωγή εικόνας (και κυρίως επεξεργασίας) έχει καθιστήσει το θέμα έγχρωμο-ασπρόμαυρο σε ζήτημα του παρελθόντος. Η ζωή είναι χρωματιστή και όποιος δεν βλέπει χρώματα πρέπει να δει γιατρό. Yψηλή τέχνη παράγεται ΚΑΙ με έγχρωμες φωτογραφίες.

Σίγουρα;  Δεν υπάρχει πια κανένας λόγος να έχουμε ασπρόμαυρες εικόνες; Ίσως τοπία, λουλούδια, πόλεις, γριούλες με τσεμπέρια ή γραφικά χωρουδάκια σε τόνους του γκρι να μας κάνουν νοσταλγούς του ροκ εντ ρολ. Αλλά γυμνά σώματα; Eδώ τι κάνουμε; Συνεχίζουμε την παράδοση που λέει ότι το γυμνό προκειμένου να μην είναι ευτελές οφείλει να είναι ασπρόμαυρo; Πολύ σοβαρό και έγκυρο επιχείρημα είναι γεγονός.  

Ωστόσο, η επιμονή σ΄αυτην την παράδοση όπως και σε κάθε παράδοση, εμπεριέχει το κίνδυνο του ακαδημαισμού. Της έλλειψης φρέσκιας ματιάς. Του «έτσι το βρήκαμε, έτσι θα μείνει». Από την άλλη, πως οι μοντέρνες φωτογραφίες γυμνού θα ξεχωρίζουν από αυτές των δασκάλων μας; Mε  καινούργιες πόζες και συνθέσεις, θα μπορούσε να πεί κάποιος. Σίγουρα και με το δεύτερο αλλά με το χρώμα τι θα γίνει;  Ο επιχρωματισμός που κάποτε ήταν δύσκολος και προνόμιο λίγων, σήμερα είναι θέμα δευτερολέπτων. Και οι δυνατότητες πιο πολλές κι’από τα αστέρια. Οπότε; Tι θα γινόταν αν δοκιμάζαμε να ρίξουμε χρώμα με τα σύγχρονα μέσα αλλά σαν αυτά να ήταν παλιά;  Σαν ήταν μολύβια, πινέλα ή κουβάδες με χρώμα;

Τι θα έβγαινε αν εμείς με τους μεγάλους δασκάλους του χρώματος στο μυαλό μας, χρωματίζαμε τις φωτογραφίες μας ανοίγοντας ένα καινούργιο διάλογο μεταξύ χρώματος και γύμνιας, παραδοσιακού και σύγχρονου, φωτογραφίας και ζωγραφικής;

Ίσως κάτι καλό. Κάτι ασυνήθιστο.